Op naar een duurzame OK
In een wereld waar duurzaamheid steeds belangrijker wordt, zijn er ook binnen ziekenhuizen werknemers die zich inzetten voor groenere praktijken. De gezondheidszorgsector erkent het toenemende belang van duurzaamheid en werkt aan initiatieven om een positieve impact op het milieu te hebben. Eugenie Rodrigues en Marion Poot zetten zich binnen Het Oogziekenhuis Rotterdam beiden sterk in voor duurzame zorg en milieubewuste initiatieven op de operatiekamer (OK), en sluiten hiermee aan op de Green Deal 3.0.
De Green Deal 3.0 is een initiatief van verschillende organisaties, bedrijven en overheden die gezamenlijk streven naar verduurzaming binnen de zorgsector. Deze deal stelt doelen om de klimaatimpact van de zorg te verminderen. Zo gaat het over maatregelen om de CO2-uitstoot te verminderen, energie te besparen, afval te verminderen en circulaire initiatieven te bevorderen. We spraken met Eugenie en Marion om meer te weten te komen over hun duurzame ideeën en hun inspiratie om zich zo in te zetten voor het milieu.
Het belang van duurzaamheid op de OK
Als ervaren operatiemedewerker bij Het Oogziekenhuis Rotterdam houdt Eugenie zich bezig met assisteren, instrumenteren en omloopwerkzaamheden. Daarnaast is ze verantwoordelijk voor het beheer van het instrumentarium. Haar passie voor duurzaamheid begon al op jonge leeftijd: "Als klein meisje was ik al milieubewust. Later, toen ik vrijwilligerswerk ging doen in Kaapverdië en zag hoe mensen daar met veel minder moeten rondkomen, besefte ik hoe goed we het hier eigenlijk hebben. Dit motiveerde me om alles te verzamelen wat herbruikbaar is. Samen met een collega van de verpleegafdeling sturen we bijna verlopen medische materialen van verschillende bedrijven naar Kaapverdië. Sinds 2009 hebben we oogmissies in Kaapverdië uitgevoerd, maar door de pandemie is dat helaas tijdelijk gestopt. We hopen dit binnenkort weer op te pakken en op die manier mee te werken aan een betere wereld." Deze oogmissies helpen lokale oogartsen en OK-personeel om moderne operatietechnieken te leren en effectiever te kunnen werken met beperkte middelen.
Streven naar volledige circulariteit
Als leidinggevende van de OK, POS (Pre-Operatieve Screening) en de opnameafdeling, voelt Marion de verantwoordelijkheid om duurzaamheid op haar afdeling te bevorderen. Ze is ervan overtuigd dat een groene benadering niet beperkt moet blijven tot de OK, maar dat het ziekenhuisbreed moet worden aangepakt. Marion: "We weten allemaal dat een OK een vervuilende afdeling is. Ik heb op symposia en op mijn vorige werkplek veel geleerd over duurzaamheid, daarom ben ik bezig te onderzoeken wat er binnen onze OK gedaan kan worden om groener te werken. Gelukkig vond ik Eugenie die me daarin ondersteund en al actief betrokken was bij duurzaamheid.”
Marion gaat verder: “Wat ik heel belangrijk vind, is dat we streven naar volledige circulariteit. Dat betekent dat we de producten die we hier gebruiken zoveel mogelijk kunnen recyclen en hergebruiken in de OK. Momenteel is het in Nederland nog niet toegestaan om gerecyclede producten opnieuw te gebruiken in de OK, dat is de volgende uitdaging waar we voor staan. Maar het zou heel mooi zijn als we ooit kunnen zeggen: 'Dit plastic bakje was ooit afdekmateriaal.' We hebben al fantastische initiatieven, zoals de stoel die is gemaakt van ons inpakmateriaal van de netten, maar ons uiteindelijke doel is om volledig circulair te worden en geen materialen meer te verspillen."
Binnen Het Oogziekenhuis Rotterdam wordt samengewerkt met externe partners die zorgen voor duurzame afvoer van materialen. Zo wordt van het plastic inpakpapier van onze instrumentennetten korrels gemaakt. Deze plastic korrels worden gerecycled en omgezet in nieuwe producten, zoals een stoel.
Nog meer groene projecten
Om bewustwording over duurzaamheid te vergroten, blijven Eugenie en Marion de boodschap continu herhalen. “Het is ook fijn om aan collega’s te kunnen laten zien waar we het allemaal voor ‘doen’. Het tastbare van de hergebruikte stoel is daar een mooi voorbeeld van”, aldus Marion. Eugenie: "Het recyclen vraagt wel wat van onze collega’s, maar ze zijn bereid om ermee aan de slag te gaan. Dat vind ik het mooiste aan onze afdeling. We zijn ons allemaal bewust van de noodzaak om niet alleen de afvalberg te verminderen, maar ook om ons instrumentariumbeheer te optimaliseren. Er wordt gekeken naar wat we kunnen verminderen en waarom we bepaalde dingen nog hebben als we ze niet gebruiken. Het is een continu proces dat niet stopt bij één project. Het zou helemaal mooi zijn als we ziekenhuisbreed bepaalde projecten kunnen uitvoeren. Dat zou me heel gelukkig maken."
Het volgende groene project is het verzamelen van plastic op de OK. Eugenie: "We gaan beginnen met het verzamelen van plastic! Half augustus gaan we daarmee van start. Ik heb foto's gemaakt van het plastic dat we op de OK gebruiken en ons verwerkingsbedrijf kijkt naar wat er wel en niet mag worden gerecycled. We willen het simpel beginnen en langzaam uitbouwen om zeker te zijn dat we het juiste plastic verzamelen." Marion: "Ja, dus we moeten de juiste afvalzakken aanschaffen en ervoor zorgen dat iedereen goed geïnformeerd is over wat er wel en niet in de zakken mag. Sommige collega's zijn nu al zo enthousiast dat ze al willen beginnen met verzamelen, dat is natuurlijk heel leuk om te zien."
Door hun duurzame initiatieven te blijven herhalen hopen Eugenie en Marion vele collega’s te betrekken bij groene projecten en streven ze naar een duurzamere OK-afdeling binnen Het Oogziekenhuis.