Het Oogziekenhuis Rotterdam implanteert voor het eerst in Nederland chip in oog van bijna blinde patiënt

In Het Oogziekenhuis Rotterdam is voor het eerst in Nederland een draadloze chip geïmplanteerd onder het netvlies van een zeer slechtziende patiënt met droge Leeftijdsgebonden Maculadegeneratie (LMD). Met deze chip zal hij in combinatie met bijbehorende speciale bril hopelijk weer letters en woorden kunnen herkennen.

Droge Leeftijdgebonden Maculadegeneratie (LMD)
Droge Leeftijdsgebonden Maculadegeneratie (LMD) is een netvliesaandoening waarbij de gezichtsscherpte geleidelijk afneemt. Gezichtsscherpte is het vermogen om details te zien. Details worden waargenomen met het centrale deel van het netvlies, ook wel de macula of gele vlek genoemd. Bij droge LMD treedt er uitval van de lichtgevoelige cellen in de macula op, waardoor de gezichtsscherpte sterk achteruitgaat en er problemen ontstaan met bijvoorbeeld lezen, autorijden en het herkennen van gezichten. Op dit moment bestaat er geen behandeling om de verminderde gezichtsscherpte door droge LMD te verbeteren. Een geïmplanteerde chip zou hier verandering in kunnen brengen, waarbij de chip dan de functie van de lichtgevoelige cellen in het netvlies overneemt.

Chipimplantatie
De chip (2 x 2 mm) werd door Koen van Overdam, oogarts en netvlieschirurg in Het Oogziekenhuis Rotterdam, door middel van een speciale netvliesoperatie onder de macula geplaatst. Hierbij werd eerst het glasvocht, de gelachtige vulling van het oog, verwijderd. Vervolgens werd een opening in het netvlies naast de macula gemaakt en werd de macula voorzichtig losgemaakt van de onderliggende lagen. Hierna kon de chip onder het midden van het netvlies worden geschoven. Aan het eind van de operatie werd het oog gevuld met olie om het netvlies en de chip de eerste weken goed op hun plaats te houden en te laten hechten. Na 6 weken werd de olie operatief verwijderd. Beide operaties verliepen zonder complicaties.

Koen van Overdam: “Het is geweldig dat we dankzij deze veelbelovende nieuwe technologie een mogelijkheid hebben om het zicht van patiënten met atrofische droge LMD te verbeteren. De oogziekte heeft een grote invloed op hun dagelijks leven en door mee te doen aan dit onderzoek dragen zowel Het Oogziekenhuis Rotterdam als de patiënt hun steentje bij aan de wetenschap.  Ik ben blij dat de eerste behandeling goed is verlopen.”

Speciale bril
Twee weken na het verwijderen van de olie kreeg de patiënt een speciale bril aangemeten. Op de bril zit een minicamera dat beelden van de omgeving vastlegt. Deze beelden worden via een zakcomputer (pocketprocessor) omgezet naar infrarood licht dat vervolgens via de bril op de chip wordt geprojecteerd. De chip geeft hierbij elektrische prikkels af aan de nog werkende zenuwcellen in het netvlies, die het via de oogzenuw doorsturen naar de hersenen.

Caroline Kuip, research-orthoptist: ”De patiënt wordt komende weken door ons in het Rotterdams Oogheelkundig Instituut (ROI) begeleid om zijn bril optimaal te gebruiken. Het is indrukwekkend om te zien dat hij met zijn ‘bionische oog’ centraal weer licht kan waarnemen. Na intensieve training bij ons hopen wij dat hij letters en woorden kan herkennen en zijn mobiel kan bedienen. Voor een slechtziende patiënt zoals hij is dit enorm belangrijk voor zijn zelfstandigheid en het verbetert de kwaliteit van zijn leven flink. Ik ben er trots op dat mijn collega’s en ik hieraan een bijdrage kunnen en mogen leveren.”