Experiment TopZorg: een geslaagd experiment

Het Oogziekenhuis biedt het grootste volume aan topspecialistische oogheelkundige zorg in Nederland en is voor veel patiënten de laatste mogelijkheid op behoud van goed zicht (‘last resort-functie’). Daarnaast is Het Oogziekenhuis de grootste eigenstandige opleider voor oogartsen en is er sprake van een unieke onderzoeks- en innovatiesetting.

Gedurende vier jaar heeft Het Oogziekenhuis Rotterdam samen met het St. Antonius Ziekenhuis en het Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis vanuit het ‘Experiment TopZorg’ een aanvullende financiële bijdrage vanuit de overheid gekregen voor het uitvoeren van deze combinatie van zeer specialistische zorg, onderzoek, opleiding en onderwijs. In tegenstelling tot deze ziekenhuizen ontvangen Universitair Medische Centra (UMC’s) voor deze taken wel structureel een aanvullend bedrag. 

Het doel van het experiment TopZorg was om te onderzoeken of het maatschappelijke meerwaarde heeft om ook niet-UMC’s een structurele bijdrage te geven. Daarnaast konden de ziekenhuizen hun specialistische functies continueren en versterken. Het experiment is gecoördineerd door ZonMw[1].

Behaalde resultaten binnen Het Oogziekenhuis

Door het experiment heeft Het Oogziekenhuis Rotterdam mooie resultaten kunnen boeken. Zo heeft het ziekenhuis duidelijk aangetoond een onmisbaar, uniek topspecialistisch ziekenhuis te zijn. Binnen het experiment heeft Het Oogziekenhuis nieuwe werkwijzen en instrumenten ontwikkeld, zijn stappen gezet in het verbeteren en vernieuwen van zorg voor topspecialistische patiënten en zijn verschillende wetenschappelijke onderzoeksprojecten uitgevoerd. De inzichten die zijn opgedaan in deze onderzoeksprojecten zijn direct toegepast in de zorg voor topspecialistische patiënten of zullen op termijn na verder vervolgonderzoek leiden tot verbetering van de zorg. Dergelijk wetenschappelijk onderzoek op het gebied van oogheelkunde is bij uitstek in Het Oogziekenhuis mogelijk vanwege de grote aantallen complexe patiënten die hier komen. In de meeste onderzoeken is nationaal en internationaal samengewerkt met andere zorg- en onderzoeksinstellingen om tot goede resultaten te komen (o.a. met TU Delft, University of Liverpool, LUMC en Erasmus MC). Tenslotte is aangetoond dat de topspecialistische zorg in Het Oogziekenhuis niet kostendekkend kan worden geleverd en een aanvullende financiële bijdrage ook voor wetenschappelijk onderzoek noodzakelijk is.  In een verzamelpublicatie van ZonMw (zie link) zijn enkele in het oog springende projecten uitgewerkt.

Aanvullende bekostiging heeft meerwaarde

Onderzoekers van de Erasmus School of Health Policy and Management (ESHPM) hebben na een vierjarige evaluatie van de drie deelnemende ziekenhuizen de conclusie getrokken dat het  maatschappelijke meerwaarde heeft om zeer specialistische zorg en onderzoek ook buiten universitaire ziekenhuizen te bekostigen (zie link voor evaluatierapport). Het Oogziekenhuis is trots op de behaalde resultaten en erkenning die deze conclusie met zich meebrengt.

Hoe nu verder?

Zowel Het Oogziekenhuis als de evaluatieonderzoekers van ESHPM hebben op grond van de resultaten van het uitgevoerde experiment aangegeven dat structurele aanvullende bekostiging van topspecialistische zorg en onderzoek(sinfrastructuur) noodzakelijk is om de waardevolle functie van Het Oogziekenhuis in de toekomst ook te behouden en te versterken.  In samenwerking met landelijke partijen (zoals overheid en zorgverzekeraars) probeert Het Oogziekenhuis de mogelijkheden voor structurele bekostiging te verkennen en waar mogelijk in te zetten.

[1] ZonMw financiert gezondheidsonderzoek én stimuleert het gebruik van de ontwikkelde kennis. Daarmee dragen ze bij aan het verbeteren van de zorg en gezondheid. ZonMw heeft als hoofdopdrachtgevers het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).